Beograd, 8. maja 2017. – Poznati italijanski istoričar Eđidio Ivetić, pisac knjige Granica na Mediteranu koja je objavljena u izdanju Arhipelaga, u prevodu dr Mile Samardžić, predstaviće svoju knjigu i razgovarati sa čitaocima u Atrijumu Narodne biblioteke Srbije u utorak 9. maja u 19 časova.
Pored Eđidija Ivetića, na beogradskoj promociji ove knjige govoriće istoričari Milan Ristović i Nikola Samardžić, kao i glavni urednik Arhipelaga Gojko Božović. Moderator programa je Milena Đorđijević.
Kapitalno delo Granica na Mediteranu. Istočni Jadran između Italije i južnoslovenskog sveta od XIII do XX veka govori o susretima kultura, ali i o sukobima istorijskih, političkih i nacionalnih težnji na Mediteranu od sredine XIII do kraja XX veka. Posmatrajući Istočni Jadran kao uzbudljivo i sadržajno polje kontakta, Ivetić detaljno prikazuje istoriju mletačke Istre i mletačke Dalmacije, slovenskih težnji, Dubrovačke Republike, turskih i austrijskih osvajanja, uspona i padova gradova, Primorja i njegovog kontinentalnog zaleđa, sve do modernih vremena u kojima stare rasprave i neizvesnosti doživljavaju čas kulminacije.
Ivetićeva velika sinteza dolazi sve do Osimskih sporazuma i do ratova za jugoslovensko nasleđe u devedesetim godinama, prikazujući časove razumevanja i velikih sukoba, ishode suprotstavljenih težnji, kao i istoriju formiranja nacionalnih identiteta na obalama Istočnog Jadrana. Na jednoj strani te mediteranske granice, koja je uvek vrlo uzbudljiva, a povremeno i u znaku dramatičnih promena, Ivetić vidi italijanski svet, dok na drugoj strani iste granice posmatra južnoslovenski svet. Mada u južnoslovenskom svetu opaža razlike, prelaze i promene, Ivetić veruje da je izraz „južnoslovenski svet“ najbolji, najobuhvatniji i najtačniji mogući opis stanovništva koji živi na jadranskoj obali i u njenom zaleđu.
– Čini se da je istočni Jadran predodređen da pripada različitim geografijama: prevashodno pripada širem prostoru koji danas određujemo kao zapadni Balkan; to je svakako diskutabilan termin, ali neophodan da se na neki način označe strukture proistekle iz nekadašnje Jugoslavije; uostalom, u geografskom smislu reč je o zapadnoj strani balkanske regije. Međutim, istočni Jadran, u slučajevima današnje Julijske krajine, slovenačke i hrvatske obale (uključujući Dalmaciju), pripisuje se kulturnom području srednje Evrope, odnosno Mitelevrope. Drugim rečima, nalazimo se u zoni na granici različitih pojmovnih atribucija, između srednje i južne Evrope, između zapadne i istočne ili jugoistočne Evrope. U svakom slučaju, nalazimo se na Mediteranu. Verujem da su ovi elementi dovoljni da se istočni Jadran (i Jadran u celini) razmatra kao jedan subjektivitet, a ne samo kao okvir za „druge“ istorije (istorije Venecije, carstava i nacija) i za druge geografije. To je primorje s konotacijama i aporijama istorijskih regija i specifičnih mesta koja mu pripadaju (Istra, Dalmacija, Albanija, kao i Trst, Rijeka, Dubrovnik): jedna od mnogostrukih granica koje se mogu uočiti između Jadrana i dunavskog basena – naglašava u knjizi Granica na Mediteranu Eđidio Ivetić.
Otuda bi, po njemu, Istočni Jadran bi trebalo da se posmatra i izučava kao poseban istorijski prostor, kao istorijski i istoriografski problem u okviru Mediterana i Evrope.
Eđidio Ivetić (1965) profesor je moderne evropske istorije i istorije Istočne Evrope na Univerzitetu u Padovi. Oblasti njegovog stručnog interesovanja su istorija Istočnog Mediterana, istorija Istočne Evrope, istorija Venecije, istorija Centralne Evrope, društvena i kulturna istorija. Eđidio Ivetić je radio u više međunarodnih istraživačkih projekata koji su posvećeni istoriji Istočne Evrope ili istoriji Jugoslavije. Pored Granice na Mediteranu, koja je u Italiji objavljena 2014. godine, najvažnije Ivetičeve knjige su: Balkanski ratovi 1912-1913. (2006), Istra 1500-1797. Granična oblast (2010), San o Jugoslaviji. Izvori jugoslovenstva (2012) i Istočni Mediteran. Istorijski atlas Mediterana (2015).
KALEM
