Beograd, 22. marta 2021. – Veliki poljski i svetski pesnik i esejista Adam Zagajevski preminuo je sinoć u Krakovu.
Adam Zagajevski je rođen u Lavovu, u današnjoj Ukrajini, 1945. godine. Posle okončanja Drugog svetskog rata porodica Zagajevski preselila se u Gljivice, grad u Šleskoj.
Zagajevski je studirao filozofiju i psihologiju u Krakovu, gde je, radeći kao profesor filozofije, živeo do 1980. godine.
Bio je istaknuti predstavnik poljskog književnog Novog talasa. Njegove pesme pisane tokom sedamdesetih i osamdesetih godina predstavljaju jedan od najupečatljivijih primera socijalnog verizma u evropskoj poeziji tog vremena.
Početkom osamdesetih godina Zagajevski se preseljava u Sjedinjene Američke Države, gde je bio univerzitetski profesor u Teksasu, dok je jedan deo svake godine živeo u Parizu. Posle pada Berlinskog zida Zagajevski gradovima u kojima živi ponovo pridružuje i Krakov, u kome je poslednjih godina najviše i boravio.
Druga velika faza u poeziji ovog pesnika počinje devedesetih godina. Obeležena poetikom magijskog verizma, poezija Adama Zagajevskog u ovom periodu okreće se tihom, suptilnom i promišljenom preispitivanju ljudske svakodnevice, kao i malim čudima i mistici malih stvari u svakodnevnim okolnostima.
Jedan je od najprevođenijih poljskih pesnika, njegove pesme i eseji objavljeni su na svim vodećim svetskim jezicima.
Zagajevski je rano počeo da bude prevođen na srpski jezik i u prevodima Petra Vujičića i Biserke Rajčić na srpski jezik je preveden veći deo njegovog opusa. Cenjen i poštovan u nekoliko generacija srpskih pesnika, Adam Zagajevski je boravio u aprilu 2008. godine u Beogradu i Novom Sadu, kao gost svog srpskog izdavača Arhipelaga. Njegovo književno veče u Kulturnom centru Beograda jedan je od najposećenijih književnih događaja u Beogradu u toj deceniji.
Iz pesnikovog susreta s Beogradom nastala je i pesma „Autoportret“ koja je objavljena u knjizi Nevidljiva ruka:
„april u Beogradu, boginje nedavnog rata,
nabujao Dunav podseća na bezbrižnu mladost u Nemačkoj…“
Zagajevski je dobitnik većine najprestižnijih međunarodnih nagrada za poeziju. Među nagradama koje je ovaj pesnik dobio nalazi se i Evropska nagrada za poeziju „Petar Krdu“ koja mu je dodeljena u Vršcu 2014. godine, Međunarodna nagrada „Književni plamen“ koja mu je dodeljena u Podgorici 2018, kao i nagrada „Atlas evropske lirike“ koju je primio u Banjaluci 2019. godine.
Zagajevski je godinama pominjan kao jedan od najozbiljnijih kandidata za Nobelovu nagradu za književnost.
Poznate su njegove knjige pesama: Saopštenja, Mesarnice, Pismo. Oda množini, Putovati u Lavov, Platno, Ognjena Zemlja, Žeđ, Antene i Nevidljiva ruka.
Najvažnije knjige eseja Adama Zagajevskog su Mali Larus i Odbrana vatrenosti.
U izdanju Arhipelaga objavljene su pesničke knjige Adama Zagajevskog Antene i Nevidljiva ruka, kao i knjiga eseja Odbrana vatrenosti.
KALEM
