Beograd, 12. februara 2022. – Pesnik, esejista i prevodilac Stevan Tontić preminuo je danas u Novom Sadu posle kraće bolesti.
Stevan Tontić je rođen 30. decembra 1946. godine u Grdanovcima kod Sanskog Mosta. Završio je studije filozofije sa sociologijom u Sarajevu. Pre rata u BIH bio je urednik u izdavačkoj kući. Posle višegodišnjeg egzila u Nemačkoj (1993–2001, pretežno u Berlinu), vratio se u Sarajevo, gde je živeo kao profesionalni književnik do maja 2014, kada se nastanio u Novom Sadu.
Tontić je pesnik, prozaist, esejist, antologičar, prevodilac s nemačkog.
Objavio je pesničke knjige: Nauka o duši i druge vesele priče (Sarajevo 1970), Naše gore vuk (Novi Sad 1976), Tajna prepiska (Sarajevo 1976), Hulim i posvećujem (Beograd 1977), Crna je mati nedjelja (Beograd 1983), Prag (Sarajevo 1986), Ring (Beograd 1987), Sarajevski rukopis (Beograd 1993, dopunjeno izdanje 1998), Moj psalam/Mein Psalm (Berlin 1997), Blagoslov izgnanstva (Banja Luka 2001), Sveto i prokleto (Novi Sad 2009), Svakodnevni smak svijeta (Beograd 2013), Hristova luda (Beograd 2017) i Opsada moga Ja (Beograd 2021).
Autor je romana Tvoje srce, zeko (Beograd 1998) i putopisne knjige Ta mjesta (Zrenjanin 2018).
Sastavio je antologije Novije pjesništvo Bosne i Hercegovine (Sarajevo 1990) i Moderno srpsko pjesništvo – velika knjiga moderne srpske poezije od Kostića i Ilića do danas (Sarajevo 1991).
Knjige eseja Jezik i neizrecivo i Po nalozima poezije objavljene su u okviru Izabranih djela (Sarajevo 2009).
S nemačkog je preveo više knjiga (nagrada „Miloš N. Đurić“), a na nemački, zajedno s V. Kalinkeom, Liriku Itake M. Crnjanskog.
Knjige pesama Stevana Tontića objavljene su na nemačkom (više naslova), francuskom, rumunskom, poljskom, češkom, bugarskom i makedonskom jeziku.
Dobitnik je mnogobrojnih domaćih i međunarodnih književnih priznanja: Savezne nagrade Mladosti za najbolju prvu knjigu, Šestoaprilske nagrade grada Sarajeva, Šantićeve, Zmajeve, Rakićeve, Kočićeve nagrade grada Banjaluke, Antićeve nagrade, Međunarodne nagrade Sarajevskih dana poezije, nagrade „Dušan Vasiljev“, nagrade Ljubomir Nenadović, Žičke hrisovulje, Velike bazjaške povelje…
U Nemačkoj su mu dodeljene nagrada Bavarske akademije lepih umetnosti i nagrada grada Hajdelberga „Književnost u egzilu“.
Bio je član Srpskog PEN centra i Srpskog književnog društva.
Poslednje dve knjige pesama Stevana Tontića, Hristova luda i Opsada moga Ja, objavljene su u izdanju Arhipelaga. Ispostavljajući se kao završni izrazi jedne autentične pesničke avanture, ove dve Tontićeve pesničke knjige izražavaju uskomešano i uzdrhtalo osećanje u svetu prepunom opasnosti i nesigurnosti.
Strah i nemir, koji se gnezde u skoro svakoj Tontićevoj pesmi u knjizi Opsada moga Ja, produbljuju se u pesničkim dijalozima sa smrću. Taj dijalog sada možemo čitati kao testamentaran.
KALEM
