Beograd, 21. februara 2023. – Arhipelag i Dom omladine Beograda organizuju razgovor Danilo Kiš ili Bašta, pepeo u sredu 22. februara, na dan piščevog rođenja, u Sali Amerikana Doma omladine Beograda s početkom u 19 časova.
U razgovoru učestvuju Nina Savčić, Tamara Krstić i Gojko Božović.
Prvo izdanje knjige Danila Kiša Enciklopedija mrtvih objavljeno je pre 40 godina, u okviru tadašnjeg izdanja Dela Danila Kiša. Od tada do danas, to je jedna od Kišovih knjiga s najuzbudljivijom književnom istorijom i čitalačkom i književno-kritičkom recepcijom. Prevedena na veliki broj jezika, objavljena u velikom broju izdanja, Kišova Enciklopedija mrtvih postala je jedna od ključnih knjiga ovog pisca i jedna od najvažnijih knjiga priča u istoriji srpske književnosti. Enciklopedija mrtvih je trajna inspiracija generacijama čitalaca i tumača moderne književnosti. O ovoj Kišovoj knjizi napisana je čitava jedna biblioteka studija i kritičkih tekstova.
Novele u knjizi Enciklopedija mrtvih, kako je sam pisac govorio, „u znaku su jedne teme koju bih nazvao metafizičkom; od speva o Gilgamešu, pitanje smrti jedna je od opsesivnih tema literature“.
– To je knjiga o ljubavi i smrti, i usudio bih se da kažem da se pažljivijim čitanjem može otkriti da su eros i tanatos, kao teme, koje se povlače kroz sve moje knjige, ovde došli do nekog punijeg izraza. Mislim da je to osnovna stvar koju bih mogao reći o značenju Enciklopedije – rekao je Danilo Kiš.
Pripovedajući o smrti, Kiš u Enciklopedija mrtvih ovu veliku temu prikazuje u različitim istorijskim, kulturnim, društvenim, saznajnim i ideološkim kontekstima: od gnostičkih legendi do modernih vremena, od legendarnih spavača do svevremene enciklopedije u kojoj se nalaze zapisani životi svih ljudi, od priče o predanjima koja ispred puk i o fantaziranjima književnika do povesti o Protokolu Sionskih mudraca.
Kišova Enciklopedija mrtvih je uzbudljivo tkanje imaginacije i činjenica, drevnih istina i modernih iskustva, pomnih istraživanja i živog, strasnog pripovedanja, istorijskih znanja i njihove ironijske rekonstrukcije, enciklopedijskog pripovedanja i nesvakidašnje jezičko-stilske produkcije.
Tribina Danilo Kiš ili 40 godina knjige Enciklopedija mrtvih kroz razgovor pisaca i književnih kritičara podsetiće na osobenosti ove knjige i na važne tačke u njenoj istoriji čitanja.
Knjiga Enciklopedija mrtvih objavljena je kao sedma knjiga u okviru Dela Danila Kiša u 10 knjiga koja je objavio Arhipelag, kao ekskluzivni izdavač dela Danila Kiša za Srbiju, Hrvatsku i Bosnu i Hercegovinu.